Skip to main content
Stéttarfélag.is

Dregur úr hagvexti og einkaneysla minnkar

By December 1, 2023December 4th, 2023No Comments
Picture 103
Hagstofan gaf í gær út þjóðhagsreikninga fyrir þriðja árfjórðung 2023. Áætlað er að hagvöxtur á ársfjórðungnum hafi verið 1,1% frá sama tíma í fyrra. Tölurnar eru merki um að hratt dragi úr  umsvifum í hagkerfinu en hagvöxtur var 7% á fyrsta ársfjórðungi þessa árs og 4,7% á öðrum.  Á ársfjórðungnum dróst einkaneysla saman um 1,7% að raunvirði og hlutdeild einkaneyslu í hagvexti var neikvæð. Það sem af er ári hefur einkaneysla aukist um 1,3% að raunvirði frá fyrra ári, en samdráttur á síðasta ársfjórðungi er ákveðinn viðsnúningur því einkaneysla hefur drifið áfram hagvöxt undanfarið. Áfram mælist samdráttur í útgjöldum Íslendinga erlendis ásamt því að það hægist á innlendri neyslu almennt.  

Íbúðafjárfesting dregst saman 

Það dregur úr fjárfestingu en samdráttur mælist 4,3% á þriðja ársfjórðungi og framlag fjármunamyndunar til hagvaxtar neikvætt. Áfram mælist samdráttur í íbúðarfjárfestingu en mat Hagstofunnar er að samdrátturinn nemi 5,8% á þriðja ársfjórðungi og 7,2% það sem af er ári. Viðvarandi samdráttur hefur verið í íbúðarfjárfestingu frá 2021, eftir aukningu árin á undan.  

Opinber fjárfesting dregst mest saman en þar gætir þó grunnáhrifa því á sama ársfjórðungi í fyrra átti sér stað færsla fasteigna yfir til hins opinbera. Það sem af er ári hefur fjármunamyndun hins opinbera dregist saman um rúmlega 13% miðað við sama tíma í fyrra. Fjármunamyndun atvinnuveganna jókst um 3,1% að raunvirði á þriðja ársfjórðungi, og 4,7% það sem af er ári.  

Stærsta jákvæða framlag til hagvaxtar kemur frá utanríkisviðskiptum, en áætlanir gefa til kynna að þau hafi skilað jákvæðu framlagi sem nemur 2,2% á þriðja ársfjórðungi sem er sambærilegt framlagi utanríkisviðskipta til hagvaxtar á fyrsta og öðrum ársfjórðungi. Afgangur af þjónustujöfnuði er umfram halla á viðskiptajöfnuði en afgangur af þjónustujöfnuði er að miklu leiti tilkominn vegna áframhaldandi uppgangs ferðaþjónustu.  

Þróunin í takt við spá ASÍ 

Tölur Hagstofunnar eru í samræmi við hagspá ASÍ sem birt var fyrr á árinu. Þar var bent á að hægja myndi á vexti í hagkerfinu og að verðbólga yrði þrálát á spátímanum. Í spá ASÍ var einkum bent á þrennt. Í fyrsta lagi að þrengingar í fjárhagi heimila myndu draga úr einkaneyslu. Í öðru lagi að vaxtahækkanir myndu hægja á íbúðafjárfestingu og hafa neikvæð áhrif á byggingaáform verktaka. Í þriðja lagi að verðbólga yrði há og þrálát á spátímanum.  

Ljóst er að tölur Hagstofunnar staðfesta að hægt hefur á innlendri eftirspurn. Þróun utanríkisviðskipta bendir á móti til þess að ferðaþjónustan er enn þensluvaldur í hagkerfinu. Forseti ASÍ hefur gagnrýnt þessa hagstjórn þar sem vöxtum er beitt til að bremsa innlenda hagkerfið á sama tíma og ekki er brugðist við vexti ferðaþjónustunnar1. 

Close Menu

About Salient

The Castle
Unit 345
2500 Castle Dr
Manhattan, NY

T: +216 (0)40 3629 4753
E: hello@themenectar.com